ارزیابی آثار آبیاری با فاضلاب تصفیه‌‌شده بر برخی خصوصیات خاک

نوع مقاله : مقاله علمی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد گروه همزیستی با بیایان- محیط زیست، مرکز تحقیقات بین الملل بیابان دانشگاه تهران

2 تهران، دانشگاه تهران، دانشکدة منابع طبیعی، گروه احیای مناطق خشک و کوهستانی

3 تهران، دانشگاه تهران، مرکز تحقیقات بین الملل بیابان، گروه همزیستی با بیابان، محیط زیست و منابع طبیعی

4 یزد، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد

چکیده

بحران آب از مسائل اساسی مناطق خشک مانند ایران است که به‌تازگی به ‌دلیل خشکسالی‌های پی‌درپی شدت یافته است. بنابراین استفاده از آب‌های نامتعارف، در مناطقی که آب با کیفیت مناسب در دسترس نیست، رو به فزونی است. یکی از این منابع، پساب شهری است که می‌تواند نیاز غذایی گیاه را نیز تأمین کند و در صورتی که تأثیر منفی بر خاک و آب نداشته باشد، می‌تواند در آبیاری توأم با طرح‌های بیابان‌زدایی استفاده شود. در این تحقیق، آثار فاضلاب تصفیه‌شدة شهری بر برخی خصوصیات خاک در محدودة تصفیه‌خانة شهر یزد بررسی شد. به این منظور، نمونه‌های خاک از دو عمق 0-30 و 30-60 سانتی‌متر از سه منطقة شاهد، منطقة درختکاری‌شده و آبیاری‌شده با پساب و نیز منطقة بدون پوشش گیاهی متأثر از پساب (اراضی رها‌شده)، برداشت شد. نتایج نشان داد که مواد آلی، SAR و شوری در مناطق متأثر از پساب به ترتیب حدود 45/0، 80/112 و 25/6 درصد کمتر از منطقة شاهد بود، اما غلظت پتاسیم، فسفر، ازت و اسیدیتة خاک در مناطق متأثر از پساب به ترتیب حدود ppm122،  ppm83/12، 004/0 درصد بود که 4/0 بیشتر از منطقة شاهد بود. آهک در اراضی رها‌شده به مقدار 52/0 درصد بیشتر از منطقة شاهد بود و در منطقة درختکاری و آبیاری‌‌‌شده با پساب به مقدار 6/1 درصد کمتر از منطقة شاهد بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Evaluation of the Effect of Irrigation with Treated Wastewater on some Soil Properties

نویسندگان [English]

  • Azam Abolhasani Zarjoo1 1
  • Gholam Reza Zehtabian 2
  • Naser Mashhadi 3
  • Hasan Khosravi 2
  • Mehdi Soltani Gerd-e-faramarzi 4
1 International Desert Research Center, University of Tehran
2 Faculty of Natural Resources, University of Tehran
3 International Desert Research Center, University of Tehran
4 Agriculture and Natural Resources Research Center of Yazd Province, Yazd, Iran
چکیده [English]

Water crisis is an important issue in arid regions like Iran and has been exacerbated because of successive droughts recently. So the use of unconventional water is increasing in places where there is no good-quality water. One of these resources is urban wastewater that can provide nutrient for plant and if it has no negative impact on soil and water, it can be used for irrigation in de desertification plans. So in this research the effect of reclaimed urban wastewater on soil properties was assessed in Yazd. For this aim, soil samples were taken of depths of 0-30 and 30-60 cm in three different regions including control area, planting area irrigated with reclaimed wastewater and region without any plant that is influenced by treated wastewater. The results showed that organic matter percentage, SAR and EC in area affected by reclaimed wastewater were about 0.45, 112.80 and 6.25 lower than control area, respectively, but concentration of phosphorus, potassium, nitrogen and pH were about 122 ppm, 12.83 ppm, which were 0.004 % and 0.4 greater than control area, respectively. Also the percentage of calcium carbonate in region with no plant that was affected by treated wastewater was about 0.52 greater than control area and in planting area irrigated with wastewater was about 1.6 lower than control area.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Irrigation
  • reclaimed wastewater
  • Unconventional water
  • Water Crisis
  • Yazd

مراجع

 
[1]. صالحی، آ.، طبری، م.، محمدی، ج. و علی‌عرب، ع. (1387). "اثر آبیاری با فاضلاب شهری بر خاک و رشد درختان کاج تهران"، فصلنامة علمی- پژوهشی تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، جلد16، شمارة 2، 196-186.
[2]. شهریاری، ع.، نوری، س.، عابدی کوپایی، ج. و آصالح، ف. (1389). "اثر آبیاری با پساب فاضلاب تصفیه شده بر رشد گیاه قره‌داغ تحت شرایط گلخانه"، علوم و فنون کشت‌های گلخانه ای، سال اول، شماره چهارم، 21-13.
[3]. مسعودی آشتیانی، س.، پارسی نژاد، م. و عباسی، ف. (1390). "اثرات استفاده کوتاه مدت از فاضلاب خانگی بر تعدادی از خصوصیات فیزیکی مهم خاک"، مجله پژوهش‌های خاک (علوم خاک و آب) جلد 25، شماره 3.
[4]. سوری، ح. و الوندی، ل. (1386). "بررسی امکان استفاده از پساب های خانگی در کشاورزی"، اولین همایش سازگاری با کم‌آبی. تهران.
[5]. Mojiri, A. (2011). “Effects of Municipal Wastewater on Physical and Chemical Properties of Saline Soil”. Journal of Biological and Environmental Sciences, 5(14), 71-76.
[6]. Levy, G.J., Rosenthal, A., Shainberg, I., Tarchitzky, J. and Chen, Y. (1999). “Soil Hydraulic Conductivity Changes Caused by Irrigation with Reclaimed Wastewater”. Journal of Environmental Quality, 28: 1658- 166
[7]. اسلامیان، س.، حجارزاده، ب.، گوهری، ع. و زارعیان، م. (1386). "تأثیر استفاده از پساب فاضلاب در خاک‌های زراعی شهرستان نجف آباد". دهمین کنگره علوم خاک ایران، کرج.
[8]. Aiello, R., Luigi Cirelli, G. and Consoli, S. (2007). "Effect of Reclaimed Wastewater Irrigation on Soil and Tomato fruits". Agricultural Water Management, 93 (2007) 65-72
[9]. روحانی‌شهرکی، ف.، مهدوی، ر. و رضایی، م. (1384). "اثر آبیاری با پساب بر برخی خواص فیزیکی و شیمیایی خاک"، فصلنامة علمی- پژوهشی آب و فاضلاب، شمارة 53، 29-23.
[10]. Saber, M.S.M. (1986). "Prolonged Effect of Land Disposal of Human Wastes on Soil Condition". Water Science and Technology, (18), 371- 374
[11]. رضائیان، ع.، عذارمناف زاده، س.، قانع، م.، اسماعیلی، ع.ا.، زارع زاده مهریزی، ج.، میراکبری، ش.، و فتاحی، ف. (1391). استان شناسی یزد، چاپ دوم، شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران.
[12]. شایان‌جزی، م.، فیضی، م. و قربانی، ه. (1389). "تأثیر استفاده از پساب در کشاورزی بر برخی خواص شیمیایی خاک"، دومین سمینار ملی جایگاه آبهای بازیافتی و پساب در مدیریت منابع آب. مشهد.
[13]. قنبری، ا.، عابدی‌کوپایی، ج. و طایی‌سمیرمی، ج. (1385). "اثر آبیاری با پساب فاضلاب تصفیه شده‌ شهری روی عملکرد و کیفیت گندم و برخی ویژگی‌های خاک در سیستان"، علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، سال دهم، شمارة چهارم(الف)، 59-75.
[14]. Mahida, N.U. (1981). "Water Pollution and Disposal of Wastewater on Land". Tata McGraw – Hill Publishing Company limited, New Delhi, 325.
[15]. Jemai, L., Ben Aissa, N., Gallali, T. and Chenini, F. (2013). "Effect of Municipal Reclaimed Wastewater on Organic and Inorganic Composition of Soil and Groundwater in Souhil wadi Area (Nabeul, Tunisia)", Hydrology: Current research, 4:4.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار